Geplaatst op
De Koran is het heilige boek van de islam, oorspronkelijk geopenbaard in het Arabisch aan de profeet Mohammed. Tegenwoordig zijn er wereldwijd talloze vertalingen beschikbaar, waaronder in het Nederlands. Maar hoe wordt zo’n vertaling eigenlijk gezien binnen het geloof? Heeft een Nederlandse Koran dezelfde status als het Arabische origineel? In deze blog leg ik uit hoe moslims hiernaar kijken, en wat de religieuze betekenis is van een vertaalde Koran.
De Koran als heilig boek: onveranderlijk en in het Arabisch
Voor moslims is de Koran het letterlijke woord van God (Allah), geopenbaard in het Arabisch. De taal waarin het boek is neergezonden wordt beschouwd als integraal onderdeel van de openbaring. Elk woord, elke klank en zelfs de ritmiek van het Arabisch draagt betekenis en kracht die volgens de islam niet volledig overdraagbaar zijn naar een andere taal. Om die reden wordt een vertaling van de Koran binnen de islam niet gezien als een ‘echte’ Koran, maar als een interpretatie van de betekenis. Dit betekent dat de Nederlandse vertaling waardevol kan zijn als hulpmiddel om de boodschap te begrijpen, maar dat het nooit dezelfde status heeft als de oorspronkelijke Arabische tekst.
Wat is dan de rol van een Nederlandse vertaling?
Een Nederlandse vertaling speelt een belangrijke rol voor mensen die het Arabisch niet (goed) beheersen. Het helpt om de boodschap, ethiek en richtlijnen van de islam te begrijpen en te bestuderen. Vooral voor bekeerlingen, jongeren of geïnteresseerden in de islam is een vertaling vaak de eerste toegang tot de inhoud van het geloof. Toch blijft het bij rituelen zoals het gebed (salah), het reciteren tijdens de ramadan of het uitspreken van verzen een vereiste om de oorspronkelijke Arabische tekst te gebruiken. In de praktijk combineren veel moslims een vertaling met de Arabische versie, om zowel begrip als religieuze correctheid te waarborgen.
Wie vertaalt de Koran naar het Nederlands?
Vertalingen worden meestal gemaakt door islamitische geleerden of taalkundigen met kennis van zowel het Arabisch als het Nederlands. Bekende Nederlandse vertalingen zijn onder andere die van Fred Leemhuis en de stichting Islamitische Stichting Nederland (Diyanet). Elke vertaling is tot op zekere hoogte beïnvloed door interpretatie, omdat niet alle Arabische woorden één-op-één te vertalen zijn. Daarom bestaan er meerdere versies, elk met hun eigen nuances. Sommige vertalingen bevatten ook uitgebreide toelichtingen (tafsier), zodat de lezer beter begrijpt wat er bedoeld wordt binnen de historische en religieuze context.
Waardevol hulpmiddel, maar niet heilig op zichzelf
Een Nederlandse Koran is geen vervanging van het origineel, maar een hulpmiddel om de boodschap te begrijpen. Binnen de islam wordt alleen de Arabische tekst als het letterlijke, heilige woord van God beschouwd. Toch speelt de vertaling een onmisbare rol in het toegankelijk maken van de Koran voor niet-Arabischsprekende moslims en geïnteresseerden. Begrip en geloof kunnen zo hand in hand gaan — met respect voor de oorsprong. Een Nederlandse koran, welke status heeft deze binnen het geloof?